аҙ ғына күберәк

подвинься чуточку — бер аҙ ғына күс әле

ни чуточки — саҡ ҡына ла, аҙ ғына ла, бер ҙә, һис тә

в немногих странах — ҡайһы бер илдәрҙә

забыл то немногое, что знал — әҙ-мәҙ белгәнен дә онотҡан

немногим больше — аҙ ғына күберәк

немногим старше — аҙ ғына өлкәнерәк

за немногим дело стало — күп тырышлыҡ та кәрәкмәй

хлебные крошки — икмәк валсыҡтары

мраморная крошка — мәрмәр вағы

ни крошки — аҙ ғына ла, бер бөртөк тә, бер тамсы ла

крошка и сушка коры дуба — имән ҡайырын тураҡлау һәм киптереү

ничуть не обиделся — ул саҡ ҡына ла үпкәләмәне

ничуть не бывало — һис юҡ, һис улай түгел

чуть больше — бер аҙ ҙурыраҡ

чуть живой — саҡ ҡына йәне бар

чуть прихрамывать — саҡ ҡына аҡһау

я вышел в путь, чуть занялась заря — таң беленә башлағас уҡ юлға сыҡтым, таң һыҙыла башлау менән үк юлға сыҡтым

чуть было не... — саҡ ҡына -маны/-мәне, аҙ ғына -маны/-мәне

чуть дышать — саҡ-саҡ ҡына тороу

чуть (ли) не... — ихтимал, буғай, булһа кәрәк

чуть свет — ҡара таңдан, бик иртә

чуть что — саҡ ҡына бер ни булһа, шунда уҡ

он живёт один — ул бер үҙе тора

ребёнок остался дома один — бала өйҙә яңғыҙ ҡалды

в одном платье — күлдәксән генә

одна отрада — торғаны бер ҡыуаныс

в вазе одни яблоки — вазала бары тик алмалар ғына

меня одно беспокоит — мине фәҡәт бер нәмә борсой

в один и тот же час — бер үк сәғәттә

они оба одного возраста — улар икеһе лә бер үк йәштә

казаться одним существом — бер үк зат булып күренеү

какой-л. в ряду сходных — в сочетании с предлогом из

один из них — уларҙың береһе

один из присутствующих — булғандарҙың береһе

в один прекрасный день — көндәрҙең береһендә

ему сказал один человек — уға кемдер әйткән

то один, то другой — йә береһе, йә икенсеһе

одно другому не мешает — береһе икенсеһенә ҡамасауламай

все до одного — барыһы ла

все как один — бер кеше кеүек, барыһы ла бергә, бер күңелдән, бер тауыштан

ни один — һис кем, бер кеше лә

одно и то же — бер үк нәмә

один за другим — бер-бер артлы

один на один — икәүҙән-икәү, икәү генә

один к одному — береһенән-береһе (беренән-бере) яҡшыраҡ

одно к одному — бере өҫтөнә бере

одно из двух — икенең бере

один-одинёшенек — япа-яңғыҙ

один-единственный — берҙән-бер

по одному — бер-бер артлы, берәрләп

ставить на одну доску с кем — тиң һанау (күреү), бер ҡалыпҡа һуғыу, бер дәрәжәгә (рәткә) ҡуйыу

выехать за город — ҡала ситенә сығыу

вынести за скобки — йәйәләр тышына сығарыу

уйти за реку — йылға аръяғына китеү

отдать жизнь за Родину — Ватан өсөн ғүмерҙе биреү (фиҙа ҡылыу)

купить за пять рублей — биш һумға һатып алыу

уплатить за квартиру — фатир өсөн түләү

работать за товарища — иптәш(е) өсөн эшләү

расписаться за жену — ҡатыны өсөн ҡул ҡуйыу

взять за руку — ҡулдан тотоу

тянуть за верёвку — бауҙан тартыу

краснеть за друга — дуҫ өсөн ҡыҙарыу

я рад за вас — һеҙҙең өсөн шатмын

принять за правило — ҡағиҙә итеп ҡабул итеү

считать за честь — намыҫ эше тип һанау

жить за городом — ҡала ситендә йәшәү

за горой — тау артында

стоять за дверью — ишек артында тороу

солнце скрылось за тучами — ҡояш болот артына йәшенде

сидеть за столом — өҫтәл янында ултырыу

гнаться за мальчиками — малайҙар артынан ҡыуыу

следуйте за нами! — беҙҙең арттан барығыҙ!

за весной наступает лето — яҙ артынан йәй килә

день за днём — көн артынан көн

один за другим — береһе артынан икенсеһе, бер-бер артлы

сунуть за пазуху — ҡуйынға тығыу

поставить за шкаф — шкаф артына ҡуйыу

за неимением времени — ваҡыт булмау сәбәпле

за ненадобностью — кәрәкмәү сәбәпле

пойти за водой — һыуға барыу

послать за врачом — табип артынан ебәреү

ухаживать за больным — ауырыуҙы ҡарау

следить за чистотой — таҙалыҡты һаҡлау (тотоу)

смотреть за ребёнком — баланы ҡарау

дело за вами — эш һеҙҙә (ҡалды)

очередь за мной — сират миндә, минең сират

замечать за учеником недостатки — уҡыусыла етешһеҙлектәр күреү

приказ за подписью директора — директорҙың ҡултамғаһы булған приказ

дело за номером два — икенсе һанлы дело

все за, он один против — бөтәһе ыңғай, ул бер үҙе ҡаршы

сесть за стол — өҫтәл артына ултырыу

сесть за руль — руль артына ултырыу

взяться за работу — эшкә тотоноу

приняться за учёбу — уҡырға керешеү

за последние годы — һуңғы йылдарҙа

за лето — йәй эсендә

сделать за два часа что-л. — нимәнелер ике сәғәт эсендә эшләү

мороз за двадцать градусов — һыуыҡ егерме градустан артҡан

ей далеко за сорок — йәше күптән ҡырҡтан уҙған

находиться за десять километров от города — ҡаланан ун километр алыҫлыҡта булыу

благодарить за услугу — хеҙмәт өсөн рәхмәт әйтеү

за что его любить? — нимәһе өсөн уны яратырға?

за несколько дней — бер нисә көн элек

за час до отправления поезда — поезд китерҙән бер сәғәт алда

капля росы — ысыҡ тамсыһы

капли дождя — ямғыр күҙ(ҙәр)е

он ни капли не устал — ул саҡ ҡына ла арыманы

будь каплю повежливее — әҙ генә әҙәплерәк бул

глазные капли — тамыҙмалы күҙ дарыуы

сердечные капли — тамыҙмалы йөрәк дарыуы

пить какие-то капли — ниндәйҙер тамыҙмалы дарыу эсеү

капля в море — бик аҙ

капля в каплю — нәҡ шундай

капля за каплей — аҙ-аҙлап ҡына

капли в рот не брать — бер тамсы ла ауыҙға алмау

как две капли воды — ҡойоп ҡуйған (ике тамсы һыу) кеүек (оҡшаш)

ни капли — тамсы ла, бер ҙә

лишь о себе заботиться — фәҡәт үҙ яйын ҡарау

у меня лишь одна забота — минең тик бер генә ҡайғым бар

лишь только солнце взошло, мы встали — беҙ ҡояш ҡалҡҡас та торҙоҡ

немного отдохнуть — бер аҙ ял итеп алыу

работы у нас немного — эшебеҙ күп түгел

он немного моложе меня — ул минән саҡ ҡына йәшерәк

не встретил ни одного человека — бер генә кешене лә осратманым

в ведре нет ни одной капли воды — биҙрәлә бер тамсы ла һыу юҡ

кого ни встретишь, все об этом говорят — кемде генә осратма, бөтәһе лә ошо турала һөйләй

на небе ни месяца, ни звёзд — күк йөҙөндә ай ҙа, йондоҙҙар ҙа юҡ

ни жив ни мёртв — ҡото осҡан кемдең

ни ответа ни привета от кого — өнө лә, тыны ла юҡ

ни то ни сё — ни аллаға, ни муллаға

ни ите, ни һөтө; ни два ни полтора — ни ары, ни бире

ни-ни!; ни-ни-ни! — һис тә ярамай!

һис тә юҡ!, һис тә түгел!; ни гу-гу; ни слова — ауыҙыңды ла асма

ни шагу — бер аҙым да атлама

ни с кем не советоваться — бер кем менән дә кәңәшләшмәү

несколько слов — бер нисә һүҙ

он несколько успокоился — ул бер аҙ тынысланды

в сторону леса — урман яғына

подветренная сторона — ышыҡ яҡ

противоположные стороны — ҡаршы яҡтар

со всех сторон — төрлө тарафтан

посмотреть в сторону — ситкә ҡарау

по сторонам дороги — юлдың ян-яғына

родная сторона — тыуған яҡ

чужая сторона — сит яҡ

скалистая сторона берега — ярҙың ҡаялы яғы

стороны многоугольника — күпмөйөштөң ҡырҙары

художественная сторона рассказа — хикәйәнең художество яғы

договаривающиеся стороны — килешеүсе яҡтар

прения сторон в суде — судта яҡтарҙың һүҙе

быть на стороне — берәйһе яҡлы булыу

стоять в стороне: — 1) (кешеләрҙән) ситтә тороу

2) (кешеләр менән) аралашмау, айырымланыу; со стороны — яғынан, тарафынан

с одной стороны..., с другой стороны — бер яҡтан..., икенсе яҡтан

встать на сторону — кемдеңдер яғына сығыу, яҡлы булыу

идти (отправляться) на все четыре стороны — дүрт яғы ҡибла

местное население — урындағы халыҡ

местный говор — ерле һөйләш

местный наркоз — бер урынға ғына бирелгән наркоз

не пишет — яҙмай

не знает — белмәй

не поймёт — аңламаҫ

не придёт — килмәҫ

тебе его не одолеть — һин уны еңә алмаҫһың

пиджак не пиджак — пинжәк тиһәң пинжәк түгел

сон не сон — йоҡо йоҡо түгел

говори не говори — әйттең ни, әйтмәнең ни

не река, а гора — йылға түгел, ә тау

невозможно не сказать — әйтмәй мөмкин түгел

нельзя не любить — яратмай мөмкин түгел

как не вспомнишь об этом! — нисек был турала иҫкә төшөрмәйһең!

не сон ли это? — төш түгелме был?

не нужен ли помощник? — ярҙамсы кәрәкмәйме?

не без радости — шатланмайынса мөмкин түгел

я чуть было не упал — мин йығыла яҙҙым

он едва не погиб — ул саҡ һәләк булмай ҡалды

мы не могли наговориться — беҙ һөйләшеп туя алманыҡ

не настолько..., чтобы — -маҫлыҡ/-мәҫлек (дәрәжәлә) түгел

он не настолько болен, чтобы не прийти на работу — ул эшкә килмәҫлек ауырыу түгел

не то..., не то — әллә..., әллә

не то снег, не то дождь — әллә ҡар, әллә ямғыр

не только..., но и — ғына түгел, -да/-дә

не только дети, но и взрослые — балалар ғына түгел, ололар ҙа

не что иное, как — ғына, башҡа бер ни түгел

тем не менее — шулай булһа ла, шулай булыуға ҡарамаҫтан

хотя (и) не..., но (однако) — -маһа ла/-мәһә лә

хотя и не соглашается, но понимает — риза булмаһа ла аңлай

не столько..., сколько — -дан/-дән, -ҙан/-ҙән бигерәк

он не столько умён, сколько находчив — ул аҡыллы булыуҙан бигерәк тапҡыр

не с кем поговорить — һөйләшер кеше юҡ

отвечать за каждую малость — һәр юҡ-бар нәмә өсөн яуап биреү

потерпи малость — саҡ ҡына сабыр ит

самая малость — аҙ ғына, саҡ ҡына

именно так — тап ана шулай

сделай так — ана шулай эшлә

сегодня холодно, так надо одеться потеплее — бөгөн һыуыҡ, шуға күрә йылыраҡ кейенергә кәрәк

ведь я говорил, так ты не послушал — мин әйттем бит, ләкин һин ҡолаҡ һалманың

как же так — бына һиңә тағы, бына һиңә кәрәк булһа

(и) так и сяк; (и) так и этак — төрлөсә, тегеләй ҙә былай ҙа, улай ҙа былай ҙа

то так, то сяк; то так, то этак — әле улай, әле былай

так-сяк — ярай инде шулай, уртаса, бер хәл (сама)

не так ли? — шулай түгелме ни?, улай түгелме ни?

так и знай — белеп тор

так и надо — шулай кәрәк тә

так сказать — әйтмешләй

так что — шуға күрә

так как — сөнки

так-то (оно) так — шулайын шулай ҙа ул

раз так — шулай (улай) икән (булғас), улай булһа

так много ягод — еләк шул тиклем күп

это так не пройдёт — был эш шулай ғына үтмәҫ

сказать просто так — былай ғына әйтеү

нехорошо так говорить — улай әйтеү ярамай

лет так шестидесяти — йәше шул алтмыштар самаһы

днём жарко: так, температура доходит до сорока градусов — көндөҙ эҫе: мәҫәлән, эҫелек ҡырҡ градусҡа тиклем етә

так ты мне не веришь? — тимәк, һин миңә ышанмайһың?

работу доделала, так можно отдыхать — эшемде эшләп бөттөм, инде ял итеп була

сделать несколько шагов — бер нисә яҙым яһау

раздаются шаги — аяҡ тауыштары ишетелә

ускорить шаг — аҙымды тиҙләтеү, тиҙерәк атлау

замедлить шаг — атлауҙы аҡрынайтыу, аҡрыныраҡ атлау

идти мелкими шагами — ваҡ аҙымдар менән атлау, ваҡ-ваҡ атлау

необдуманный шаг — уйланмай яһалған аҙым

рискованный шаг — хәүефле аҙым

сделать нужные шаги — кәрәкле саралар үткәреү

шаг резьбы — һырҙар араһы

первые шаги — тәүге аҙымдар

черепашьим шагом идти (двигаться) вперёд — бик яй үҫеү, бик бәләкәй уңыштарға ирешеү

в нескольких (двух, трёх) шагах — бик яҡын, эргәлә

на каждом шагу; что ни шаг — өҙлөкһөҙ, бер туҡтауһыҙ, аҙым һайын

один шаг (на шаг) от чего, до чего — бик яҡын

шаг вперёд — бер ни тиклем уңышҡа ирешеү

шаг за шагом: — 1) яй ғына, саҡ-саҡ

2) тайпылышһыҙ, эҙмә-эҙлекле рәүештә; шагом марш! — атларға!

отбивать (печатать, чеканить и т.п.) шаг — шаҡылдата баҫыу, матур итеп атлау

идти (шагать) шаг в шаг с кем — бер аяҡтан атлау, бер тактта атлау

сбиться с шага — тигеҙ атламау, такттан тайпылыу

ни на шаг; ни шагу — бер ҡайҙа ла, бер аҙым да

ни шагу назад (дальше, вперёд и т.п.) — урындан ҡуҙғалмаҫҡа

шагу нельзя ступить — бер аҙым да баҫа алмау (берәйһенең ярҙамынан тыш)

два мальчика — ике малай

в два счёта прост. — бик тиҙ, `һә` тигәнсе

в двух словах — бер-ике һүҙ менән, ҡыҫҡа ғына итеп

в двух шагах — бик яҡын, яп-яҡын, ике аҙымда ғына

два сапога пара — икеһе бер иш, пар килгәндәр

недолгое время — аҙ (ғына) ваҡыт

после недолгих размышлений — бер аҙ уйланғандан һуң